Zeker je pilletjes weer vergeten…

Onze zoon is druk, weinig rust in zijn kont, nieuwsgierig, maakt graag en makkelijk contact, heeft veel fantasie, is creatief, beweeglijk, kan de grenzen van anderen vergeten, is enthousiast, soms irritant, neemt vaak ruimte in, vraagt aandacht op soms onhandige momenten, concentratie vindt hij een lastig iets, hij ziet, hoort en voelt veel. Misschien voel je hem al aankomen, de diagnose die hij als kind heeft gekregen? Die vier letters, die meer invloed hebben dan je zou willen…

Hij heeft heel lang geen medicatie geslikt, die op basis van de diagnose uiteraard wel meerdere keren is geadviseerd. Dat was een bewuste keuze, gemaakt op basis van veel wikken en wegen, lezen van informatie en gesprekken met (ervarings)deskundigen. En toen hij ouder werd besliste onze zoon zelf ook mee. Een zorgvuldig genomen besluit zou je zeggen, waarvan je verwacht dat anderen dat respecteren, of ze het er nou mee eens zijn of niet.

Hoe durf je het te vragen

Met stijgende verbijstering hebben we ervaren dat die aanname heel vaak niet op gaat.

“Waarom laat je hem geen medicatie slikken?” Ogenschijnlijk een open vraag. Maar de vragensteller, een docent, was helaas niet geïnteresseerd in onze afweging. Want er kwam gelijk achteraan: “Dan is hij voor ons tenminste beter hanteerbaar en rustig in de klas”.

Een andere docent durfde het aan om ons te vertellen dat zij “het wel moeilijk vond dat we hem een stuk geluksbeleving ontnamen”, of we dat wel hadden meegewogen. Huh? Verstonden we dat nou goed? Wat dacht zij dan dat we voor ogen hadden? Ik kan nog vele voorbeelden geven van volwassenen, ook buiten school, die in deze trant hun afkeuring uitten voor het feit dat wij deze keuze hadden gemaakt.

Doe toch eens normaal

Ook onze zoon werd regelmatig geconfronteerd met vragen of opmerkingen over medicijnen. Dan kwam hij verdrietig thuis, als een meester bij toneel les, waar iedereen bijstond, had gezegd: “jij bent vandaag zeker weer je pilletjes vergeten te slikken, doe toch eens normaal”, terwijl hij net volledig opging in zijn rol. Dat bleef die meester zeggen, ook nadat we hadden uitgelegd wat het effect van zijn woorden waren, dat hij geen pilletjes slikte en we een beroep hadden gedaan op hem als volwassene om hem op een creatievere manier tot rust te brengen.

Positieve aanpak

Oké, als ouders begrijpen wij als geen ander dat het niet altijd eenvoudig was en is met onze zoon in de buurt en hij beseft dat zelf ook. Maar er zijn vele manieren om naar een aanpak te zoeken met respect voor de keuzes van ouders en kind. Zoals die leraar die ons uitnodigde voor een gesprek met de vraag: “Jullie kennen je zoon, ik wil graag van jullie advies hoe ik in de klas een betere aanpak kan toepassen, zodat de situatie voor hem en de rest van de klas positiever is.” Wat een mooie vraag en wat voel je je als ouder dan serieus genomen! En het heeft gewerkt, onze zoon vindt hem nog steeds een van “zijn beste leraren ever” en die leraar heeft ons verteld dat het ook zijn aanpak van andere leerlingen positief heeft beïnvloed.

Weer andere vragen

Het is niet zo dat wij per se tegen medicatie zijn, voor heel veel kinderen (en volwassenen) kan het een uitkomst zijn of een verbetering van hun situatie. Maar het is fijn als de keuzes die je daarin maakt serieus worden genomen. Toen hij 15 werd heeft onze zoon toch besloten dat hij medicatie wilde proberen. Na een moeizame periode van ‘inregelen’ heeft hij er profijt van gehad. Hij vond zelf dat hij een deel van de dag rustiger was en zich beter kon concentreren, vooral op school, thuis vloog hij soms dan juist weer als een wervelstorm door het huis. Nu regende het weer opmerkingen als “Wel lekker rustig zeker nu?” of “Geen spijt dat jullie het niet eerder hebben gedaan?” Als we er de puf voor hadden of het nuttig vonden legden we uit dat er niet ineens een oase van rust en concentratie was ontstaan, dat ook met pilletjes onze zoon het soms lastig vond om zich op zijn plek en geaccepteerd te voelen. Ik zal jullie besparen welke vragen werden gesteld nadat onze zoon na een aantal jaren besloot te stoppen met medicatie…. Je kan je er wellicht zelf een voorstelling van maken.

Kalm blijven

Terugkijkend herinner ik mij heel goed de gevoelens van verbazing, irritatie en op een gegeven moment ook woede, over deze vragen en de manier waarop ze werden gesteld. “Pilletjes, pilletjes… Weet je wat jij kan met die pilletjes!?” Natuurlijke hadden we regelmatig deze en andere gedachten. Maar gelukkig lukte het meestal om redelijk en rustig te blijven, soms met krachtsinspanning, omdat we ons probeerden te verplaatsen in de vraagsteller of omdat onze zoon er niets aan had als wij zelf ook kort door de bocht zouden antwoorden.

Zijn eigen keuze

Onze zoon is inmiddels een volwassen jonge man, die steeds beter grip krijgt op zijn onrust, focus zoekt, zijn creativiteit viert, sociale contacten en netwerken onderhoudt, manieren vindt om zijn leven in te delen, steeds vaker rekening houdt met anderen. En ja, ook de onrust is er nog regelmatig, en alle ongemakken en irritante kanten voor hemzelf en zijn omgeving. Af en toe vraagt hij zich af of medicatie voor hem meer rust kan brengen. Ik denk niet dat hij dat nodig heeft, hij komt er wel. Maar mocht hij toch besluiten ‘pilletjes te slikken’, dan moet het zijn keuze zijn, voor zijn bestwil, en niet omdat het voor de omgeving makkelijker is of anderen ontslaat van de inspanning om creatieve en respectvolle wegen te vinden in het contact met ‘complexe’ mensen.